Question

Ежелгі шумерліктердің шаруашылығын жаз​

Answer 1

Ответ:

Шумер, Сумер – Месопотамия ойпатының оңтүстігінде орналасқан ежелгі тарихи аймақ. Ол Тигр мен Евфрат өзендерінің аралығында, қазіргі Ирак аум-ның оңтүстік бөлігінде болған. Қазіргі күнге жеткен жазба деректер бойынша Шумерді — біздің заманымыздан бұрын 3-мыңжылдықтың соңында негізінен шумерлер және аздаған мөлшерде шығыс семиттер – аккадтар мекендеген. Аккадтар шамамен — біздің заманымыздан бұрын 2400 жылы Аккаде қ-ның негізін қалады. Осы уақыттан бастап Шумердің солтүстік облысы Аккад деп атала бастады. Джемдет-Наср және одан да ертеректегі Урук пен эль-Обейд археол. мәдениеттеріне тән ескерткіштер шумерлердің бұл аймақты біздің заманымыздан бұрын 5 – 4-мыңжылдықта мекендей бастағанын дәлелдейді. Шамамен біздің заманымыздан бұрын 3-мыңжылдықта Шумерде алғашқы мемлекеттік құрылым қалыптаса бастады. Зерттеушілер сына жазуы пайда болып, орныққан б.з.б. 2700 – 2300 жылы аралығын ерте әулеттік кезеңге жатқызады. Ол кезде бұл аймақта сыртында үлкен отбасылық қауымдар өмір сүрген көптеген қала-мемлекеттер құрылды. Ондағы негізгі халық толық құқық-ты қауым мүшелері мен оларға тәуелді қалалық ғибадатхана тұрғындары еді. Қалаларда дәулетті қауымдық ақсүйектер пайда болды. Шаруашылық жүргізу өзен суы және су қоймаларына жиналған жауын-шашын суын пайдаланып, егіншілікпен айналысуға негізделді. Сондықтан негізгі каналдар мен суландырылған жерлер үшін үздіксіз соғыстар жүргізіліп тұрды. Кейбір жекелеген қала-мемлекеттердің әскери көсемдері (ертеректегілерінен неғұрлым белгілері б.з.б., 28 – 27 ғ-лардағы Киштің, Уруктың І-әулетінің, кейіннен Ур, Лагаштың билеушілері, т.б.) көршілес қалаларға кезекпе-кезек үстемдік ете бастады. Қалалардың өз ішінде де билік үшін күрес жүріп жатты. Бұл күрестің неғұрлым белгілі көрінісі Лагаштағы б.з.б. 24 ғ-дағы Урукагинаның (Уруинимгинаның) реформалары болды.

Answer 2

Ежелгі Шумер дәуіріндегі шаруашылық бағдарламалары қатарында жазба шамамен көрсетіледі. Олардың көбі қатары өздерінің жаратуымен және бүлгілерімен жазылған.

Шумерліктерге оқшау даярланды. Олар ол жағдайда мал басуы, суды қолдануы және орнына көтеруі кезінде арашау қорқынысымен кездесіпті.

Олардың пайдаланған жазу жүйесі тиімді өсімдіктерді тілеу үшін өндірілген. Әдетте олар өз арнайы жазу символдарын қолданды: сірек, өрісте, шырау, диңге, тегін, түбі, аллә, аз.

Шумерліктерге тарихи жазбаларды қолдану ашық болды. Олар мал тауып, тарихи событияларды қамтамасыз ету үшін қолданылды.

Сонымен қатар, ежелгі шумерліктердің жазуының негізгі мақсаты - өздерінің жасауы, құралдарды жасауы және тарихи событияларды сақтауы болып табылады.