Question

Очень срочно помогите написать сочинение на тему "Асыл мұра" на казахском языке

Answer 1

Қазақ халқының дәстүрлі әуені – рухани мұраның ең бай қазынасы. Ғасырлар бойғы сынақтан өтіп, халық дарындылығы мен даналығын көрсете білген, үшінші мыңжылдықта ол ерекше тарихи маңызға, көркемдік те, мәдени де бағылылыққа ие болды.

Қазақ даласы ғасырлар бойы шабытты поэзиямен, орынды шешендікпен, жалынды күйлер және шын жүректен шыққан әндермен өмір сүрген. Әуенмен қазақтың бүкіл өмірі байланысты – ол тойларда, салт-дәстүрлер мен ырымда, күнделікті еңбекте және басқа жерлерде айтылады. Қазақ халқы таңқаларлық музыкалық дарындылығымен ерекшеленеді, әр отбасында дерлік жақсы ән айтатын немесе халық аспаптарында дарынды ойнайтын ең болмағанда бір адам табылады. Халық арасында былай дейді: «Құдай әрбір қазақты жаратқанда жүрегіне күйдің бір бөлігін сіңірген».

Ғасырлар бойы музыкалық мәдениеттің сақтаушысы да, оны көтере білген де халықтың өзі. Ұқыпты сақтап және жақсы дамыта келе ол ұрпайқтан ұрпаққа жеткізіп отырған.

Көптеген 18-19 ғасырларда қазақтардың  өмірі мен тіршілігін зерттеген ғалым-фольклористер, өздері басқа ұлт пен мәдениет өкілдері болса да, қазақ халқының ерекше ақындық, прозалық және музыкалық таланттарына, халықтың шығармашылыққа, қарқынды музкалық-ақындық импровизацияға қабілеттілігіне, халықтың музыкалық өнерге молынан қатысуына таң қалғанын қоймаған.

Қазақ халқының дарындылығы туралы Ш.Уәлихановтың айтуы бойынша «Қазақ даласының Геродоты» А.И.Левшин былай деп тура айтқан: «Қазақтер адамның сазгер немесе ақын болып туылатынының бір дәлелі болып табылады». А.Эйгхорнның қазақтар музыкасы туралы өз еңбегінде жазғаны: «Қазақтың әндері көкке көтеріліп бара жатқан бүркіттей өктем де, ерікті. Олар кішкентай баладан қария шалдарға шейін, бойжеткен қыздардан үлкен апаларға шейін барлығы айтатын мызғымайтын халық игілігі». Қазақ халқының ән дәстүрлеріне таң болған танымал орыс ғалымы Г.Потаниннің жазғаны: «Мен үшін бүкіл қазақ даласы әндетіп тұрғандай».

Талантты жыраулар, ақындар, өлеңшілер, күйшілер, әншілер өнер тудыра отырып адамдарды «тамаша құпия» – музыкаға ортақтастырды. Ұлы далада намысшыл және рухани азат олар өз халқында патшалармен, әйгілі мемлекеттік қайраткерлермен және ірі қолбасшылармен бірдей құрметті болды.

Қазақ халқы өз тарихында бай музыкалық мәдениеттің өте бағалы негізін қалады. Қазақтардың ежелгі тұқымдары – көптеген номадтар өркениетінің тайпалары – бай аспаптық, аспаптық музыка, қазіргі заманғы дәуірге лайық жалғасын тапқан өзіндік музыкалды-ақындық салттар құрды.

«Мәдени мұра» Мемлекеттік бағдарлама аясында «Мәңгілік сарын: қазақтың 1000 күй, 1000 әні» («Вечные напевы: 1000 кюев, 1000 песен») қазақтың дәстүрлі әуендерінің Антология жобасы құрылды. Бұл өлшемі бойынша ұлттық тарихтағы түпнұсқалық орындаудағы әндерді жинау, дайындау, өңдеу, реставрациялау, цифрлік ету және оларды CD-дискілерге шығару боайынша теңдессіз еңбек. Қазақтың дәстүрлі музыкасының антологиясы - бүгінгі күнгі қазақ дәстүрлі музыкалық шығармаларының цифрлік тасымалдауыштағы жалғыз  толық жинағы. Жазбалардың көбісі қалың елге қолжетімсіз болатын, архив жұмысшыларынан басқа. Енді кез-келген қалаушы орындаудың классикалық мысалдарын тыңдай алады.

Answer 2

Асыл мұра — бұл қазақ халықтың бейнебаян қонақты, тарихы мен культуралық біріктігінің бір құрылымы. Ол қазақтардың өміріне белсенділік, мол болу, жақсы дене-шынықты дамыту туралы білім беру, ойлау және мәдениеттің мән-мазмұнын сақтау жолында құрылады.

Асыл мұра адамның биіктігіне, денсаулығына негізделген. Оның басты мақсаты — адамдардың тамаша жануарларды жасауға, ойлауға, табиғатты көруге, кәсіби өнерлерін дамытуға қалайсыздықтар туындау. Асыл мұра арқылы адамдар дене-шынықтың мән-мазмұнын түсіну, оны сақтау мен дамыту жолында әдіс-әрекеттерді, арнайы кәсіптік өнерлерді, алғашқы білімдерді, шынайы өнерлерді тану және оларды тарту арқылы кәсіптік өнерлерді дамытуға көмек көрсетеді.

Асыл мұра кәсіптік өнерлердің, қазақ медениеттің, тарихтық білімнің сақтау жолында маңызды рөл атқарып келеді. Ол мәдениеттің мән-мазмұнын, өнерлердің және өнімнің маңызды элементтерін ойлауға көмек көрсетеді. Асыл мұра арқылы кәсіптік өнерлердің мәдениеттік біріктігі, қазақтардың тарихы және культуралық мәдениетінің негізгі тарихи оқуларының бірлігі жасалады.

Асыл мұра арқылы тұрғындардың өміріне белсенділік, азаматтықты дамыту жөніндегі білім беру, ойлау және өнерлерді дамыту жолында қажетті әдістерді, білімдерді, қабілеттерді дамыту қажеттілігін түсіндіреді. Асыл мұра арқылы өзіміздің мәдениетімізді, тарихымызды, өнерлерімізді, ойлауымызды сақтап, дамытуға болашақтық талаптарды құру мүмкіндігіміз бар.

Сондықтан, Асыл мұра қазақ халықтың мәдениеттік біріккенін, өнерлердің және өнімнің маңызды элементтерін сақтап, дамытуға көмек көрсетеді. Ол арқылы қазақтар өзінің тарихынан, мәдениетінен өзінше жаңа білім алу, ойлау және өнерлерді дамыту мүмкіндігіне ие болады. Асыл мұра арқылы біздің өзге өнерлерге, мәдениетке, қазақтың тарихына құрылуға болатын қызығушылықты түсіндіреді.