Question

Казак хандыгына 550жыл матин тауып бериниздерши

Answer 1

1465жылдары Керей мен Жәнібек Әбілхайыр хандығынан бөлініп шығып, Шу мен Талас өзендерінің арасындағы аймаққа орналасып, қазақтың туын көкке көтергені тарихтан аян. «Қазақ» деп ұран тастағанда рухы көтеріліп, намысы оянған барлық қазақ тайпалары түгел жиналып, Қазақ хандығының іргесін қалағанын баршамыз білеміз. Әлбетте, одан кейін тағдыр сан түрлі сынаққа салды бізді. Үш ғасыр тарихымызбен ар – ожданымыз табанға тапталды. Түрлі нәубетті бастан өткердік. Бірақ, мың өліп мың тірілген қазақ ақыры азаттығын алды.                                                                                                                                 2015 жылы Керей мен Жәнібек Шу мен Талас өзендерінің арасындағы аймаққа орналасып, қазақтың туын көкке көтергеніне 550 жыл толады. Бұл оқиға қазақ халқының тарихындағы  маңызды оқиға болды. Ол ұлан-байтақ өңірді мекендеген қазақ тайпаларының басын қосып шоғырландыруда, қазақтың этникалық аумағын біріктіруде, қазақтың байырғы заманнан басталған өз алдына жеке ел болып қалыптасуын біржолата аяқтауда аса маңызды және түбегейлі шешуші рөл атқарды.                                                                                                                                        1456 жылы Керей мен Жәнібек ханның Әбілқайыр хан үстемдігіне қарсы күрескен қазақ тайпаларын бастап Шығыс Дешті – қыпшақтан батыс Жетісу жеріне қоңыс аударуы қазақ хандығының құрылуына мұрындық болған маңызды тарихи оқиға болған еді. Бұл оқиғаның мән-жайы мынадай болатын: 1428 жылыАқ  Орданың ақырғы ханы Барақ ішкі феодалдық қырқыста қаза болған соң, Ақ Орда мемлекеті ыдырап, ұсақ феодалдық иеліктерге  бөлінгенде өкімет үшін өзара қырқыс үдей түсті. Бұрынғы Ақ Орданың орнынаӘбілхайыр құрған «көшпелі өзбектер» мемлекеті  пайда  болды. Осы мемлекеттің территориясыXV ғ. орта шенінде Сырдариядан Сібір хандығына дейінгі ұлан байтақ жерді алып жатты. Алайда бұл мемлекеттің ішіндегі өкімет үшін күрес бір сәтте толастаған жоқ.Әбілхайыр хан өзінің саяси  дұшпандарын-Жошы  әулетінен  шыққан султандарды қудалауын тоқтатпады. Өкімет үшін күрес барысында Дешті– Қыпшақтан өздерін қолдайтын жеткілікті  күш табаалмаған Ұрыс ханның шөберелері-Керей мен Жәнібек XV ғ. 50 жылдары орта шенінде қармағындағы ауылдарымен Шуө  зенінің бойынакөшіп кетуге  мәжбүр болды. Осы оқиғалар жөнінде Мұхаммед ХайдарДулати  өзінің “Тарихи-Рашиди” атты  шығармасында былай  деп жазады: «Ол кезде  Дешті-қыпшақ  Әбілхайыр хан биледі  және Жошы   әулетінен шыққан султандарға күн көрсетпеді. Нәтижесінде Керей  мен Жәнібек Моғолстанға көшіп барады. Есенбұға  хан оларды  құшақ жая  қарсы алып, Мағолстанның батыс  жағындағы Шу мен Қозыбас аймақтарын берді. 1465 - 66 жылдары.  Қозыбасыда Қазақ  хандығын құрды.

Answer 2

Казак хандыгына 550 жыл матин тауып бериниздерши

Historical Background of the Kazakh Khanate

The Kazakh Khanate, also known as the Kazakh Khanate of the Middle Horde, was a historical state that existed from the 15th century to the 19th century in the territory of present-day Kazakhstan. It was established by the descendants of Genghis Khan and was characterized by a nomadic lifestyle and a hierarchical social structure.

550 Years Ago

550 years ago from the current date of Saturday, December 09, 2023, would place us in the year 1473. At that time, the Kazakh Khanate was in its early stages of development, and the region was characterized by tribal confederations and a decentralized political structure.

Significance of the Kazakh Khanate

The Kazakh Khanate played a crucial role in the history of Central Asia, particularly in the resistance against external powers and the preservation of Kazakh culture and identity. The khanate also engaged in trade, diplomacy, and military campaigns, shaping the geopolitical landscape of the region.

Conclusion

The history of the Kazakh Khanate spans over 550 years, and its legacy continues to influence the cultural, historical, and political landscape of Kazakhstan. The khanate's establishment and subsequent developments have left a lasting impact on the region, contributing to the rich tapestry of Central Asian history.