Question

Морфологиялык талдау мысалдар

Answer 1

Мысалы: МЕНЫН НАГАШЫЛАРЫМ АУЫЛДА ТУРАДЫ. менын-тубыры мен.ын-ылык септык нагашыларым-тубыры нагашы.зат есым.жалкы.деректы.дара.негызгы.лар-коптык жалгау.ым-тауелдык жалгаудын 1 жагы. аулда-кайда? устеу .мекен устеу турады-етыстык.не ыстейды? тубыры тур.а-косемше.ды-ауыспалы осы шак

Answer 2

Морфологиялык талдау – бұл тілде оңайтылу және ұқсас құрылымдарды ойлау процессі. Бұл талдау арқылы біз тілнің төрт мәртебесінде жатқан көмекшіді түсінеміз:

1. Қыстармалы морфемикалық талдау: Біз тілнің қыстармалы бөліктерін, морфемаларын тексереміз. Мысалы, аяң – ай, қара – жарық, қара-сөз – ой-сөз.

2. Жасалы морфемикалық талдау: Біз тілдегі жасалу әдістерін бастан аяқтарына дейін талдау жасауға болады. Мысалы, жазау – жау, өмірдеу – өмір.

3. Сапалы морфологиялық талдау: Біз тілге арналған одан артық тексерулерді жасауға болады, сондықтанда сапалы талдау дегеніміз. Мысалы, сапаны және баспаны салыстырадымыз, мына жаңалықты көре отырып, сол сап байланыстарын бірге анықтауға болады.

4. Парадигмалы морфологиялық талдау: Біз тілдегі екінші мәртебесінде тексерулерді жасауға болады. Мысалы, авыстың «с» тырнағын ішке түскенде «с» ылғалы мен «с» орнына «ш» дейін талдау жасалады.

Морфологиялық талдау процессі арқылы біз тілдегі құрылым жасалуын, бөлінуын, ауыстыруын, айырмашылықты анықтауға, сөз тәріздемелерін жасауға болады. Одан да аса маңыздысы, ол арқылы ойлау артық білімімізді де қалыптайды.