Question

Қазақтың отбасы дәстүрінде тыйым сөздер ненің құралы болып саналады? Тыйым сөздер арқылы балаларды неге үйреткен? Табалдырық қазақ халқында қандай ұғым болып саналады? Табалдырық - ненің шегарасы? Табалдырыққа қатысты қандай тыйым сөздер айтылған? Табалдырық - ненің белгісі? Жас келін келгенде, қандай ырым жасалады?

Answer 1

Табалдырық – қазақта қасиетті ұғым. Ол үйдің сырты мен ішінің шекарасы, босағаның мықты болуының кепілі ғана емес, құт пен кедейліктің де шекарасы. Табалдырық – бақ пен сордың қарауылы екен. «Табалдырықты баспа, құт қашады», «Табалдырықта тұрма, ырысыңды бөгейсің», «Табалдырықты керіп, кедейлікті шақырма» деген мәтелдер таза қазақы ұғым сияқты көрінетін. Сөйтсем мұның да төркіні пайғамбарлардың рауаяты болып шықты.
Табалдырық – құттың белгісі. Табалдырығыңнан құтсыз адам аттаса – жұтайсың, құтты адам аттаса – құтаясың. Ал табалдырықты аттағанда, аттағанда не құт, не жұт әкелетін кім? Әрине, әйел. Келіні табалдырығынан аттағанда шашу шашып, құт шақырып, оң аяғымен «Бісмілла!» – деп кіргізетін қазақы ырымның алғашқы жорасы Ибраһим пайғамбардың тұсында ишара етіліпті.