Question

Етістіктің шақтары."Сомдау","Көру" етістігін үш шақта жіктеңіз.

Answer 1

1 ж. мен сомдадым, мен көрдім
2 ж. сен сомдадың, сен көрдің
       сіз сомдадыңыз, сіз көрдіңіз
3 ж. ол сомдады, ол көрді

Answer 2

Етістік, немесе грамматикалық форма, көптеген тілдерде мағынан сөйлесуді тиісіздікті дайындайды. Қазақ тілінде "сомдау", "көру" етістіктері "әріп" пен "жаттықтыру" шақтары бойынша үш шақтарға бөлінеді.

1. Жасау (әріп салу) шақтары: - Сомдау: Жасау шақтының бірі - "сомдау" етістігі. Осы шақтар арқылы әріптерге жаттықтырылған сөйлемдер жасау мүмкін. Мысалы: "Ол кітапты сатып алды." - Көру: "Көру" етістігі де жасау шақтының бір түріді. Мысалы: "Мен оған көмек көріп тұрмын."

2. Жаттықтыру шақтары: - Сомдау: "Сомдау" етістігі арқылы сөйлемге басқарма енгізу, жаттықтыру мүмкін. Мысалы: "Ол әні сомдай жаттықтырып отыр." - Көру: "Көру" етістігінің де сөйлемге басқарма енгізу, жаттықтыру жолында пайдалану мүмкін. Мысалы: "Мен өзімді көрмей қатеске түсемін."

3. Дайындалу (бейнелеу) шақтары: - Сомдау: "Сомдау" етістігі арқылы сөйлемге дайындалу шақтар енгізу мүмкін. Мысалы: "Ол саған сұрау сомдады." - Көру: "Көру" етістігінің де дайындалу шақтары арқылы сөйлемді байланыстыру мүмкін. Мысалы: "Мен күйді көрген жоқпын."

Бұл қарапайым шақтарды пайдалану арқылы сөйлемді толық, дайындалу, жаттықтыру жасау мүмкіндіктері жасалады.