
Мәтін не туралы? Домбыра – өзіндік музыкалық сипаты бар, қазақ өмірінде маңызды орын алатын
аспап. Алғаш эпикалықдәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма– күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. 6000 жылдық тарихы бар домбыра бүгінде жеке әндісүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауғақолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап.Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, құлақтары, пернелер, мойын, шанақ,бетқақпақ, ілгек және ішектер. Сонымен қатар оның көптеген қосымша бөлшектері бар(тиек, кемер ағаш, тұжым ағаш, бастырма, ойық, қалқа, түйме, өрнек, желкелік). Домбыра тиегі үш түрліболады (шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек).Домбыра дыбыс өткізгіштігі жоғары қарағай, дыбыс жаңғырту қасиеті бар тұт, қатты жынысты үйеңкі, еменсекілді киелі ағаштардан, негізінен, екі түрлі әдіспен – құралып немесе ойылып (шауып) жасалады. Құрамадомбыралардың шанағы жұқа тілшелерден құралып жасалса, бітеу домбыра тұтас ағаштан ойылады.Домбыра – тек күй тартуға ғана емес, ән айтқанда сүйемел үшін де қолданылатын аспап.Біржан сал, Ақан сері, Жаяу Мұса, Мұхит, Мәди, Кенен, Әміре Қашаубаев, М.Ержанов,Ж.Елебеков, Ғ.Құрманғалиев, Қ.Байбосынов т.б. белгілі әншілер домбыраның әнге нәр беріп, әншіге демеуболатынын дәлелдеді.

Ответы на вопрос

Ответ:
Мәтін домбыра, музыка, қазақстанның күйі, өлеңдер туралы. Менің ойышма осылай



Домбыра - бұл Қазақстанның мүлікі болып табылады және казақ өмірінің музыкалық жағдайында маңызды орын алады. Оның 6000 жылдық тарихы бар және бұгінгі күнде ол әндіс үйемелдеу, күй тарту, халықтық-фольклорлық музыка жасау, классикалық шығармаларды орналау мүмкіндігін береді.
Домбыраның құрылысы бірнеше бөліктен тұрады:
1. Басы: Бас домбыраның ең жоғары бөлігін құрады және асқын қосымшалардан жасалады.
2. Құлақтары: Бас домбыраның құлақтары болып табылады және тыныштықтық кесіптігін қамтықтайды.
3. Пернелер: Пернелер бас домбыраның құлақтарын үшінде жасалады және музыкалық жаттығушылықты қамтамайды.
4. Мойын: Мойын домбыраның толғауды тұрғызу үшін қолданылады.
5. Шанақ: Шанақты домбыраның басты кесіптігі болып табылады.
6. Бетқақпақ: Бетқақпақ домбыраның басын және құлақтарын біріктіру үшін қолданылады.
7. Ілгек: Ілгекті домбыраның мойынына жаттығу үшін қолданылады.
8. Ішектер: Ішектер домбыраның толғауды беру үшін қолданылады.
Сондай-ақ домбыраның көптеген қосымша бөлшектері де бар, оның ішінде тіек, кемер ағаш, тұжым ағаш, бастырма, ойық, қалқа, түйме, өрнек, желкелік жатады.
Домбыра үш түрлі болады: шайтан тіек, негізгі тіек және табалдырық тіек. Бұл түрлердің әнді музыкалық жаттығушылықта жасау үшін қолданылады.
Домбыра тек күй тарту үшін емес, ән айту кезінде де қолданылады. Бірнеше әншілер, мысалы, Біржан Сал, Ақан Сері, Жаяу Мұса, Мұхит, Мәди, Кенен, Әміре Қашаубаев, М. Ержанов, Ж. Елебеков, Ғ. Құрманғалиев, Қ. Байбосынов сияқты белгілі әншілер домбыраны анға, аншыға және әншіге көмек көрсету үшін қолданады. Домбыраның дыбыс жасау қабілеті де жоғары болуы мүмкін. Бұл аспаптан тапсырмаларды ауысу және әнді жазу үшін пайдаланылады.


Похожие вопросы
Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi

Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi
-
Математика
-
Литература
-
Алгебра
-
Русский язык
-
Геометрия
-
Английский язык
-
Химия
-
Физика
-
Биология
-
Другие предметы
-
История
-
Обществознание
-
Окружающий мир
-
География
-
Українська мова
-
Информатика
-
Українська література
-
Қазақ тiлi
-
Экономика
-
Музыка
-
Право
-
Беларуская мова
-
Французский язык
-
Немецкий язык
-
МХК
-
ОБЖ
-
Психология
-
Физкультура и спорт
-
Астрономия
-
Кыргыз тили
-
Оʻzbek tili