Question

Оқылым тапсырмалары 1. «Керқұла атты Кендебай» ертегісінің негізгі идеясын үш сөйлеммен тұжырымдап, ойымызды мақал-мәтелдермен түйіндейік. 2. Ертегіде кездесетін құлан, құралай, сауыт-сайман сөздерінің мағынасын түсініп, осы сөздерді қатыстырып сөйлем құрап жазайық. 3. Үш топқа бөлініп, ертегінің мазмұны бойынша басқа топтағы сынып- тастарымызға сұрақтар қояйық. ​

Answer 1

Ответ:

1.Негізгі идеясы:Кендебайдыңөз елін қорғауда,оның батырлығы мен ерлігінде.

2.Құлан-жабайы жылқы.

Құралай-киіктің төлі.

Сауыт-сайман - бұрынғы қазақтардың жауға шабар алдында киген киімі,қорғанатын заттары.

(сұрақтар)

1)Ертегінің кейіпкерлерін ата?

2)Бұл ертегінің авторы бар ма?Бар болса кім,жоқ болса бұл біздің заманымызға дейін қалай жеткен?

3)Кендейбайды сипатта.

Answer 2

Керқұла атты Кендебай ертегісі - бұл Қазақ ұлттық әдебиетінің ең белгілі тарихи-дәңгі алғашқы қазіргі заманның сұранысқа жауап беретін ертегісі. Осы ертегінің негізгі ідеясын үш сөйлеммен тұжырымдау мақал-мәтелдермен түйіндейміз:

1. Бірінші сөйлем: Кендебай - ақыл-кеңесімен, дегенімізде, ақылмен, тыныштықпен және біліммен өмір сүрген жандығында білікті елді мекендейтін адам. 2. Екінші сөйлем: Кендебай - өзінің айтылуымен, жүрегінің денсаулықпен, жоқшауымен, тілінің қырағымен өмір сүрген дінмен деген жандығында рухани құрметтейтін адам. 3. Үшінші сөйлем: Кендебай - жарасы мен жақсылығымен, елді жақсы жағып аударып, азаматтықпен, ұстаныммен, туралылықпен ел еткен жандығында адам.

Ертегіде кездесетін "құлан", "құралай", "сауыт-сайман" сөздерінің мағынасын түсіну үшін:

- "Құлан" - бұл ертегінің дінмен, рухани құрметпен құралған артықшылықтарын, тілшілік пен білікті белгілейді. Бірақ оның көпшілігінде ол өзінің жоқшауымен ұйымдастырылған бағыттарын сипаттайды.

- "Құралай" - бұл ертегінің елін азаматтық, жарасы және байлығымен жариялайтын артықшылықтарын сипаттайды. Бұл сөз дінмен және туралылықпен байланысты дерекқор ерекше кездесетін мағынасы бар.

- "Сауыт-сайман" - бұл ертегінің тұрғызып, қолдастырып, азаматтықпен жандыруларын белгілейді. Ол қолданыстағы елді сауыттауға, жақсылығын қорғауға көмектесетін сипаттамалық сөз.

Бұл сөздерді қатыстыру арқылы, ертегінің мазмұнының басқа топтағы сынып-тастарымызға сұрақтар қояйық. Мысалы, осы ертегі мен оның мазмұнының қарсылықты айтуларын немесе оқылым және қаржылық саласындағы бағыттарды талдауға орналастыра аласыз.