Question

Қаныш Сәтбаев – 1950 жылдары аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болған геолог, ғалым. Ол Қазақ Ғылым Академиясының құрылтайшысы, ал 1945 жылы оның тұңғыш президенті болады. ХХ ғасырдың ортасына қарай минерология ғылымдарының докторы Қаныш Имантайұлы Қазақстанның орталық бөлігіндегі табиғи қазба байлықтар шоғырланған ірі кен орындарын ашады. Көп уақыт өтпей оның аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болады. Әйгілі ғалым соғыс кезінде немістер Украинадағы жез кендерін басып алған кезде, Қазақстанның орталығынан жез өндіретін кен орындарын ашады. Орыс ғалымдары оның жетістігіне таңдана қарайтын. Қаныш Сәтбаевтың топонимикалық білімі жоғары еді. Қаныш Сәтбаев жастайынан этнографияға қызыққан. Бала кезінен әр түрлі жер-су атауы туралы аңыз әңгімелерді тыңдап өседі. Ер жеткен соң геология ғылымы саласына қатысты зерттеу жұмыстарымен айналысады. Дегенмен, өзінің топонимикаға деген қызығушылығын да жоғалтқан емес. Кейіннен мұның оған орасан зор пайдасы тиеді. Яғни жер атауларына байланысты ірі кен орындарын қысқа мерзімде анықтап, қоғамды жаңа ресурс көзімен қамтамасыз етеді. Сұрақтар 1.Мәтіннің аты 2.Мәтін кім туралы? 3.Мәтін қандай стильде жазылған? 4.Мәтіннен термин сөздерді теріп жазыңыз 5.«Ғалым» сөзіне түсінік беріңіз.

Answer 1

Ответ:

1)Белгілі қазақ геологы

2)Қаныш Сәтбаев туралы

3) Публицистикалық

4)Геолог,Казақ ғылым академиясы,этнография,жаңа ресурс көзі

Answer 2

Мәтіндің аты: "Қаныш Сәтбаев – 1950 жылдары аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болған геолог, ғалым."

Мәтінде Қаныш Сәтбаев туралы айтылған. Ол қазақ геолог, ғалым, Казах Геология академиясының құрылтайшысы болған және 1945 жылы оның тұңғыш президенті болған. Ол ата-анасының жер-су атауларын аңыз әңгімелерін тыңдап өседі және геология саласында ғылымдарымен қамтамасыз етеді. Топонимикалық білімі жоғары еді және топонимикаға деген қызығушылығы бар еді. Оған ұрпақ болған кезде, ол жер атауларын қысқа мерзімде анықтайтын өзінің зор пайдасы тапты.

Мәтіннен кейбір термин сөздер: 1. Геолог - жер шаруашысы, жер тарихшысы және жер ғылымшысы. 2. Казах Геология академиясы - Қазақстанда жер ғылымы және геология жұмыстары ашу және жүргізу үшін жасалған академия. 3. Топонимика - жер атаулары мен орнымен қамтамасыз ету және ғана мемлекеттік берудің болуына арналған білім жігері. 4. Жер атаулары - жер жерлерінің аталуы мен анықтамалары. 5. Ғалым - бір ғылым үшін болашақты жұмыс жасайтын және оны жетістікке жеткізуге тырысады ғана мемлекеттік беруші немесе зерттеуші.

Мәтін казақ тілінде жазылған және академия ғылыми аудармасындағы ерекшеліктерге сыйылып жазылған.