Question

Сақтар мен ахменидяр согысы

Answer 1

Ответ:

Көне жазбаларға қарағанда Ахамен әулетінің патшалары Кир II, Дарий І сақтардың әр түрлі тайпаларымен жауласып, бірде жеңіп, бірде жеңіліп отырған. Сақтар парсы әскерінің құрамында грек-парсы соғыстарына қатысты, Ахамендердің әскери құрамында қызмет атқарды. Ескендір, кейіннен Селевкилер де сақтарға қарсы соғысты. Б.з.б. 2 ғ-дың орта шенінде көшпелі тайпалардан ығысқан сақтар соғыса отырып Дрангиан жеріне орын тепті де, бұл араны Сақстан атады (бүгінгі Иран, Ауғанстан жеріндегі Сейстан). Бүгінгі Орта Азияның, Пәкістанның, Ауғанстанның, Солтүстік Үндістанның жеріндегі сақтар б.з.б. 1 ғ-дың ортасына дейін-ақ жергілікті халықтармен сіңісіп кетті. Сақтар тілі 10 ғ-ға дейін сақталды. Бүгінгі түркі халықтарының тілінде «сақ» сөзі жиі ұшырасады. Мәселен, жақұттардың өздерінше атауы сақа, қазақта: сақа адам, сақшы, сақ сөздерінің сақталуы да бұлар сақтардың ұрпағы екенінің бір дәлелі.

Б.з.б. 530 жылы сақ жеріне Кир бастаған парсы әскерлері басып кірді. Бұд кезде сақтардың билеушісі Тұмар еді. Кир әскерлерімен Сырдарияға дейін келіп, өз елшілерін Тұмарға жібереді. Бірақ Тұмар "әйел болса да, жаудың шапқыншылығынан қорыққан жоқ" деп жазады Рим тарихшысы Помпей Трог.

Сақ патшайымы Тұмар келіссөз жүргізуден бас тартады. Парсы патшасы Кир сақтарға қарсы шабуылға шығады. Өз жерінде соғысуға қолайлы деп есептеп, Тұмар парсылардың судан өтуіне әдейі мүмкіндік береді. Кир әскерін өзеннен өткізіп, біршама жер жүргеннен кейін қостарын тікті. Келесі күні ол қулық ойлады: әдейі қорыққан болып, лагерін тастап, қаша бастаған сыңай танытты. Патшайымның баласы Ыспарғапис жаудың соңынан қуып, тәжірибесіз жас болғандықтан, торуылға түсіп қалады. Баласының қайтыс болғанын естіп, Тұмар қалың әскермен Кир жаққа аттанады.

Объяснение:

Answer 2

Сақтар мен Ахменидяр согысы тарихи кезеңде жергілікті оқиға жасаған кезде Ахменид хантығының Қазақстан жеріне шетелдігі дәстүрлі. Бұл согыс, античкі Персия империясының (Ахменид хандарының) жергілікті жылжымалынан кейін шығарылды. Сақтар Орталық Азияда орналасқан еркін қағаздармен айналысқан халықтық топты.

Сақтар мен Ахменид хандарының арасындағы согыс бірнеше мезгілге жетті. Ал екі тараптың де кейбір жеңілдіктері болды. Ахменид хандары Қазақстанды орнына алатында, сақтар өз жерінің әкімшілігін жалғастырып, оны қорғады. Ахменид хандарының хандары арқасында әндерушілері мен философтары бар болатын. Сақтардың атыраушылары Ахменид империясындағы жүздермен өзгеріске ұшырасты. Алайда, сақтардың халықтық өмірі мен күнделікті іс-әрекеттері сол кезде сақтың өмір сүрген жеріне кейінгі жылжымалдарын қалыптады.

Сақтар мен Ахменид хандарының согысы тарихи дайындықтар, өмірдің тарихи оқиғаларының жайлы таралатын тарихи құжаттарды, шағын біріктірулерді жасауды, халықтардың арасындағы кездесулерді, алттарды жасауды және олардың жылжымаларын жайлы басқаруларды жаттады. Тарихи жазбалардың анықтығы жайлы байланыстарды қарастырыңыз.