Question

13-тапсырма. «Құлагер-тағдыр» тақырыбында әдеби эссе жаз. Эсседе поэма идеясындағы негізгі ойды жалғас- тырып, Құлагер – Ақан – Батыраш жүйесіне байланыс- ты өз ойыңды білдір.

Answer 1

Ақын Ілияс Жансүгіровтің өнер тақырыбына жазылған көрнекті поэмасының бірі – «Құлагер» қазақ халқының әйгілі өнерпазы, ардагер ұлы Ақан серінің өміріне арнады. Ақан сері – XIX ғасырдағы қазақ елінің рухани мәдениетінің тарихынан елеулі орын алатын белгілі өнер қайраткері. Ол дарынды композитор, ақын, әнші. Өзі өмір сүрген заманның әрқилы мәселелерін айқын өнер тілімен көрсете білген оның әдеби, музыкалық, әншілік еңбектері жайлы көптеген ғылыми-зерттеулер бар. Сол еңбектердің бәрінде де Ақан серінің асқан өнерпаздығы, халықтың рухани азығы болған тамаша поэтикалық, музыкалық шығармалар бергені айрықша атап көрсетіледі. Поэмадағы әр көрініс, әр оқиға өз орнында, ақынның құдіретті шеберлігімен олардың бәрі табиғи бірігіп, үлкен бір жарқыраған тұтас мүсінге айналып кеткен. Бұл поэманың сюжетін, композициясын құрудағы ақынның үлкен ұсталығын байқатса керек. Ақын бас кейіпкер өмірін бейнелегенде поэма жанрының шеңберінен аспай, осы жанрдың адам образын мүсіндеудегі көркемдік мүмкіншілігін белгілі дәрежеде ұтымды пайдаланғанын көреміз. Ол, ең алдымен, оқушы қауымды Ақан серімен біраз таныстырып өтеді. Бұл ретте ақын Ақан серіге кең көлемде мінездеме берген. Сол мінездеме арқылы Ақан серінің ұнамды тұлғасы анықтала бастайды. Ақан мен Батыраш айқасының нәтижесі поэманың соңында аян болады. Зұлым Батыраш өзінің жендетін жұмсап, бәйгеден озып келе жатқан Ақанның Құлагерін қанға бояп өлтіреді де, өз дегеніне жетеді. Ақанның жанын жаралап, өшпес қайғы-қасіретке көміп тастайды. Ежелден келе жатқан зұлымдықтың бұқпантайлап істейтін қанды әрекеті осылай болатын-ды. Ақан да сол жауыздықтың қанды шеңгеліне іліне барады. Өзінің жар астынан бұғып тұрып істеген қастандығын мойындамай жалтарған, көлгірсіген, оның үстіне ат бәйгесін алмақ болып тырысқан Батырашқа сол жердегі халық дүрсе қоя беріп, қарсы шығады. Поэманың тіл байлығы төтенше. Өзге поэмаларындағыдай, мұнда да ақын еркін төгілген, образды бейнеге бай құнарлы тілімен оқушыны бірден баурап алып, бастан-аяқ ғажайып эстетикалық ләззатқа бөлеп тастайды. Мұндағы ұмытылмас сұлу картиналар, айқын әдемі образдар, шындықтан туған романтикалық леп, бұлақша сылдырлаған нәзік лирикалық сезім, серпінді, кең, эпикалық құлаш, балы сорғалаған құнарлы бай тіл, ұйқасы сыңғырлаған кәдімгі он бір буынды қара өлеңнің мінсіз-мүлтіксіз үлгілері «Құлагер» поэмасын шын мағынасында поэзияның «сұлу сарайы», Жансүгіров шығармашылығының биік шыңы екеніне толық дәлел бола алады.

Объяснение:

Answer 2

"Құлагер-Тағдыр": Әдеби Эссе

Қазақ халқының мәдениеті мен тарихы мазақтаулы сирек даланында ағылшын сыйлардың алдын алуына мәжбүр екені бар. Қазақстандық тарихтың қажеттік оқиғалары, қайта санаттануы, аманатты өкілдердің көмекі мен теңшегімен айқайлануы шаралары арқылы Құлагер – Ақан – Батыраш жүйесі жасалған. Бұл жүйе Казақ халқының көптеген мүмкіндіктері мен кездесетін күйге салуы бойынша түсіндірілген.

"Құлагер-Тағдыр" тақырыбының арқасында жалғас тұрақты ой бойынша қазақ әдебиетінде даланы жалғастырып, оны түсіну қажеттілігі бар. Қазақ халқының тарихы мен күресінде тағдырдың маңызды рөлі тиімді. Тағдыр өз ойынды білдіруді салыстыру арқылы адамдардың көмек көрсетуіне болатын күшпен сілтемелі.

Тағдыр, өмірдің кісіміндегі орналасуы мен бүгінгіге бетеуі мен өмірдің мақсаты туралы білуі керек. Тағдыр адамзатты көмек көрсетуі мен болуы мақсатында кездесетін күй. Онда өмірдің жалпы мақсаты мен адамдардың алған нәтижесінде тарапталатын жағдай туралы ой білдіру үшін азаматтың даласы мен сезімі шарт. Жасамды дала қазақ халқының байтауындағы тағдырды мекендейді. Бұл дала - басқа жерлермен салыстырылады және адамдардың оның басында болатын теңдігін түсіндіреді.

Құлагер – Ақан – Батыраш жүйесі арқылы тағдырдың көптеген аспектілерін көрсету мүмкін. Бұл жүйе арқылы бірінші рет жайлы ойдаған тағдыр туралы даланы жалғастыру болады. Адамдар ойлауы, тараптары мен өздерінің өмірінің мақсаты мен бетеулері туралы жалпы күйге салулары керек.

Сонымен қатар, "Құлагер-Тағдыр" тақырыбы арқылы тағдырдың адамдардың өмірінде жер асты болатын рөлін ашуы мүмкін. Адамдардың далалары мен ой-ойлары арқылы тағдырдың назарына алуы, оны ойында ашуы қажет. Тағдырдың барлық өзге мақсаттарында адамдардың өмірі мен мақсаты туралы алуы мүмкін.

Салыстырмалы анализді арқылы көрсетілгенініңдей, "Құлагер-Тағдыр" тақырыбы арқылы жалғас тағдырды жасау мен түсіну қажеттілігін байқап отырып, тарихи жағдайларды тараптау арқылы бұрынғы әрекеттерді жасауға, тақырыпты дамытуға үмітімін. Бұл жүйе қазақ халқының күнделікті іс-шарасында тағдырдың маңызды рөлін түсіну мен ойлауын арттыру арқылы адамдардың өмірі мен мақсаты туралы жалпы түсініктеме беруінің қажеттілігін көрсетеді.