Question

Қараңғы қазақ көгіне,өрмелеп шығып күн болам...» тақырыбында эссе жазыңыз. Жазба жұмысыңызда өлең шумақтарынан мысалдар келтіре отырып сипаттаңыз. (80-100 сөз) ​

Answer 1

Ответ:

Сұлтанмахмұт Торайғыров — тəуелсіздік ісіне, халықтың прогресс пен мəдениет жолымен дамуына зор үлес қосқан ақын. Ол өткір сыни бағыттағы, əділетсіз өмір бет пердесін ашатын, надандық пен қараңғылықты түйрейтін тамаша туындылар жазды. Торайғыровтың пікірінше, халық өз тағдырын өзі жасайды. Бұл үшін оған ұйқыдан оянып, ілгері жүру жəне басқа халықтар сияқты даму керек.



Ұлы ақын қазіргі Павлодар облысы, Баянауыл ауданында 1893 жылы шаруа отбасында дүниеге келген. Əкесі Шоқпыт кедей, момын, шаруақор болса да, балаларының оқуына жағдай жасаған. Сұлтанмахмұт алты жасында сауатын ашқан.

Ол 1903–1905 жылдары ауыл молдаларынан сабақ алады. Кейін түрлі мектеп, медреселерде оқып, сауаттанады. 1912 жылы қараша айында оқу іздеп, Троицк қаласына барады. Сонда  жүргенде

«Айқап» журналында өлеңдері жариялана бастайды. Келер жылы «Айқап» журналының жауапты хатшысы болып қызмет етеді. Сұлтанмахмұттың озық ойлары мен тың идеялары қазақтың оқыған байшылдарына ұнамайды. Ақыры ол солардың қысымымен «Айқап» журналынан кетуге мəжбүр болады.

1914 жылы жазда Торайғыров туған елі Баянауылға оралады. Ел жастарын оқытып, олардың сауатын ашады. Күзде Семейге барады. Орысша оқуға түспек болады, бірақ түсе алмайды. Одан Өскемен уезінің Қатонқарағай маңындағы Шыңғыстай аулында бала оқытып, өзі жергілікті орыс мұғалімінен дəріс алады. 1916 жылдың күзінде Томскіге барады. Онда курста оқып жүріп, орыстың классикалық əдебиеттерімен танысады. Тарих, философия, география пəндерін үйренеді.

1917 жылы Ресейде Ақпан төңкерісі болып, Уақытша үкімет орнаған кезде Торайғыров Семейге келеді. Патша үкіметінің құлағанын қуанышпен қарсы алып:

Құрт аурудай жайлаған,

Құртпаққа бізді ойлаған,

Қанымызға тоймаған,

Қолымызды байлаған

Өшті залым қарасы... —



деп, патшашыл озбырлықтарды шенейді [1].

Семейге келген Сұлтанмахмұт əлеумет өміріне тереңдеу ниетімен Алаш арыстарымен араласады. Қазақ оқығандары құрған Қазақ комитетінің кіші хатшысы болып қызмет істейді. Алашордашылар шығарған «Сарыарқа» газетіне өлеңдерін, мақалаларын жариялайды. Осы уақытта шығарған өлеңдерінде Алаш басшыларын дəріптейді.

1918 жылдың маусым айында С.Торайғыров емделем деп Баянауылға кетеді. Емделеді, үйінде жатып өлең, поэмалар жазады. Елеусіз мұғалім болып қызмет атқарады.

1919 жылы Сұлтанмахмұт ауылдағы мұғалімдікті тастап, Павлодарға барады. Уездік ревком оны Баянауылдың он болыс елінің бес болысына сайлаушы уəкіл етіп бекітеді. Одан Шідерті (Ақбеттау) болыстық ревкомы председателінің бірінші орынбасары болып сайланады. Бұл 1919 жылдың желтоқсаны еді.

Екі-үш ай жұмыс істегеннен кейін, ежелгі сырқаты меңдеп, төсек тартып жатып қалады. 1920 жылдың 21 мамыр күні тоғыз жыл бойы айналдырған көкірек ауруынан қайтыс болады.

Орда бұзар шағы — отызға да жетпей, құйрықты жұлдыздай ағып түскен Сұлтанмахмұт Торайғыров туралы 1926 жылы Жүсіпбек Аймауытов:

Объяснение:

дурыс болса лаик басындарш

Answer 2

"Қараңғы Қазақ көгіне, өрмелеп шығып күн болам..."

Қараңғы қазақ көгіне, өрмелеп шығып күн болам - бұл менің маңызды тақырыбым. Бүгінгі күнде біздің көгінеміздің жаһандық үрімдіктеріне бір тірек берерік.

Біздің қазақ көгінесі - бұл үлкен жаһандықтың жолында жүру жолындағы ашық киімдері. Олар жаратылған жерде жайластырылды, өрмелеп шығып күн болып үйретілді. Біздің өлең шумақтары - олардың жігерлерінде жүрген мемлекеттік маңызды айырбастар. Қараңғы қазақ көгінесі қазақ халқының өзінің тарихында, күнделікті жүргізген ісі және санаттығын жасаушы азаматтарының жұмысын бейнелеуші жақсы сипаттамаларды ұсынады.

Өміріміздің картағында қараңғы қазақ көгінесі жоғары дәрежедегі өнер, майлымдар, жасушылар, спорттың бір нәрсесі болып жаратылды. Біздің көгінеміздің жаһандықтық үрімдіктері дүниеге қарағанда қазақ өнеріне, адал келісімдеріне және кез келген үйреніштеріне нұрайтын салт деп айтса болады.

Сондай-ақ, біздің көгінеміз арқылы көптеген жолдар мен бізнес мәдениеттері дүниеде өз орнын тапты. Олар жасаушылар мен бизнесмендерді жақсартуға көмектесуі, мақсаттарымызды ұсынуға мүмкіндік береді.

Салт жағдайда, "Қараңғы Қазақ көгіне, өрмелеп шығып күн болам" деп айтқанда, біз оның біздің қазақ тарихының, мәдениетіміздің жанындағы маңызын, артықшылықтарын ойлаймыз. Қазақстандағы қазақ көгінесі өз орындарын тапты, жаңа қазақ поколениясын ашады және мемлекеттік әміршілікке арналған жасаушылар мен жасаушылар мен мамандар жасауын ұмытады. Қазақ халқының мәдени жағдайын ұйымдастыруда қараңғы қазақ көгінесі жасырын болмайды.

Қараңғы қазақ көгінесі өрмелеп шығып күн болам. Ол жасаушыларымыздың, ойыншыларымыздың, жасаушыларымыздың және барлық жастарымыздың жолындағы басын қосады. Ол бізге маңызды айырбастарды көрсетеді және бізді мемлекеттік әміршілікке арналған жолда қолдау қылуымызға көмектеседі.

Сары қараңғы қазақ көгінесімізді бір ел бір халық ретінде мақсатты жағдайды ашады. Біздің көгінеміз жаһандық масштабта танымал емес, бірақ көптеген маңызды салтандыруларға жол ашады. Ол жетекші, мейірімді, саналатын, қараңғы қазақ көгінесі болып табылады, оны кейбірімізді мақсатты келісімдерге, іс-шараларға, өмірдегі сапалы өзгерістерге қатысуға шақырамыз. Біз қараңғы қазақ көгінесімен бірге өрмелеп шығып күн боламыз және қазақстанды дамытуға жақсы үміт береміз.