Question

Разобрать данные глаголы по составу. Один из них сделать ещё и морфологический разбор. Глаголы: Енгізеді, көмектеседі, жабдыкталған, беріледі, көре алатын, бар.

Answer 1

Ен – түбірі (етістік),+гіз – өзгелік етіс жұрнағы,+е – көсемше жұрнағы,+ді – жіктік жалғауының 3 жағы.
Көмек – түбірі (зат есім),+тес – есімдерден етістік тудыратын жұрнақ,+е – көсемше,+ді – жіктік жалғауының 3 жағы.
Жабдық – түбірі (зат есім),+та – есімдерден етістік тудыратын жұрнақ,+л – ырықсыз етіс жұрнағы,+ған – есімше жұрнағы.
Бер – түбірі (етістік),+іл – ырықсыз етіс жұрнағы,+е – көсемше,+ді – жіктік жалғауының 3 жағы.
Көр – түбірі (етістік),+е – көсемше;ал – түбірі (етістік),+атын – есімше.
Бар – түбір сөз (етістік).

Беріледі сөзіне морфологиялық талдау:

1) Беріледі – етістік. Не істейді?
2) Бастапқы формасы:бер.
Тұрақты белгілері:Дара,туынды,болымды,салт.
Тұрақсыз белгілері:ауыспалы келер шақ.
3) Синтаксистік рөлі - баяндауыш.

Answer 2

Давайте разберем данные глаголы по составу и произведем морфологический разбор одного из них.

1. Енгізеді (Engizedi) - состоит из основы "енгіз-" и суффикса прошедшего времени "-еді".

2. Көмектеседі (Kömektessedi) - состоит из основы "көмектес-" (глагол "көмектесу" - помогать) и суффикса прошедшего времени "-еді".

3. Жабдыкталған (Zhabdыktalğan) - состоит из основы "жабдыктал-" (глагол "жабдықтау" - защищать) и суффикса прошедшего времени и причастия "-ған".

4. Беріледі (Beríledí) - состоит из основы "бер-" (глагол "беру" - давать) и суффикса прошедшего времени и причастия "-іле/-іл-" (в данном случае причастие прошедшего времени).

5. Көре алатын (Köre alatın) - здесь два глагола соединены: "көре" (глагол "көру" - видеть) и "алатын" (глагол "алу" - брать, и приставка "а-" указывает на возможность или разрешение субъекта).

6. Бар (Bar) - это неправильный глагол, у него нет явного суффикса прошедшего времени, и он употребляется в настоящем времени для выражения наличия, находиться.

Теперь произведем морфологический разбор одного из глаголов:

Возьмем глагол "жабдыкталған" (Zhabdыktalğan):

• Основа: "жабдыктал-" (глагол "жабдықтау" - защищать).
• Суффикс: "-ған" (причастие прошедшего времени).

Таким образом, глагол "жабдыкталған" образован от глагола "жабдықтау" и означает "защищенный" (в мужском роде) или "защищенная" (в женском роде) в зависимости от контекста.