Question

Краткая биография Шокана Уалиханова на казахском.

Answer 1

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (шын есімі Мұхаммед Қанафия; 1835, Қостанай облысы, Сарыкөл ауданы, Құсмұрын жері — 10 сәуір 1865, Көшентоған, Жетісу) — қазақтың ұлы ғалымы, XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Әжесі бала күнінде «Шоқаным» деп еркелетіп айтуымен «Шоқан» аталып кеткен.

Answer 2

Шөкән Уәлиханұлының тарихи биографиясы:

Шөкән Уәлихан (1835-1865) Қазақстандық орта дәстүрлі қаһарманы, зерттеуші, өлеңдерді жазушы және мемлекет адамдарының қолданылушысы болды. Ол Абылай ханнан бері қазақ хандығының осы кезектегі бақытынан аталмысты.

Шөкән Уәлихан Түрік хандығының үшіндік тілінен казақ тіліне, араб жазуынан қазақ жазуына дейінгі әдістерге байланысты деңгейлі зерттеуші болды. Ол Түрік кеңесінің қазақтардың діни жанжалдарға қарсы теңгелі жолын таңдап, Қазақстан әлемге ашық болуы үшін борынша қол салды.

1865 жылы Қайып ауданында өздігінің қоршауына тап болып, өлді. Бірақ оның ата-анасы мен қолы қазақ халқына қарсы қолы үстелі атанған сол кездегі мемлекет адамдарымен бөлісуіне қатысқан молданышты ашып, оның күйін тұмар жасауға болады.

Шөкән Уәлихан өлген соң Қазақстан жеріндегі ең жақсы зерттеулердің бірі ретінде аталады. Оның аты мен жетістіктері оның ақтам қолдауымен, Қазақ халқының мәңгілік күнге төменген ойынмен жадыбай қалады.