Question

Казак жазуынын болашагы Эссе

Answer 1

Ответ:

Соңғы кезеңде қазіргі қазақ жазуында қолданылып жүрген әліпбиді латын әріптерімен ауыстыру мәселесі жөнінде жиі-жиі сөз бола бастады. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Қазақстан — 2050» Стратегиясы — қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Қазақстан Халқына Жолдауында латын қарпіне көшу мәселесіне тоқтала келіп: «Біз 2025 жылдан бастап әліпбиімізді латын қарпіне, латын әліпбиіне көшіруге кірісуіміз керек. Бұл — ұлт болып шешуге тиіс принципті мәселе. Бір кезде тарих бедерінде біз мұндай қадамды жасағанбыз. Балаларымыздың болашағы үшін осындай шешім қабылдауға тиіспіз және бұл әлеммен бірлесе түсуімізге, балаларымыздың ағылшын тілі мен интернет тілін жетік игеруге, ең бастысы — қазақ тілін жаңғыртуға жағдай туғызады», — деп атап көрсетті [1.73]. Бұл ел ертеңі үшін болашаққа батыл қадам жасап, елімізді төрткүл дүниеге танытып келе жатқан Елбасының тағы бір маңызды бастамаларының бірі және дер кезінде қозғалған, ұлт тірегі-ана тіліміздің болашағы үшін жасалған ғылыми мәнді шара деп білеміз. Мұны қазіргі кирилл-қазақ әліпбиіне немесе орыс тіліне теріс қарау деп емес, қайта қазіргі әліпбиіміз бен жазуымыздағы халықтың өз еркімен қалап алмаған, кешегі кеудемсоқ жүйенің өктем саясатының әмірімен күшпен таңылған кейбір кірме әріптерден арылып, таза қазақ әліпбиін жасау бағытындағы игілікті қадам деп түсінеміз. Латын әліпбиіне көшу, сайып келгенде, ана тіліміздің болашағын ойлап, қолданыс аясының одан әрі кеңейе түсуіне мүмкіндік жасап, тілімздің ішкі табиғатына әліпбиіміз арқылы жазудың айтуға жасап келе жатқан қиянатын болдырмай, қазақы айтылым (орфоэпия) мен жазылым (орфография) талаптарын жүйеге түсіру деп түсіну керек.

Answer 2

"Қазақ жазуының болашағы" тақырыбы бойынша эссе:

Қазақ жазбасы - бір қазақ халқының тарихы мен күнделікті өмірі мен атқарушыларын белгілеу ерекше мәнеріне ие болған күнде туғызатын құралды элемент. Жазу тілдер арқылы адамдар тарихын біліп, сақтау, ұмытпау және басқа да маңызды ақпаратты передау мүмкіндігін береді. Қазақстан территориясында қазақ халқының жазу тарихы қайта басылған жерге қатысып келуі өте де ұзақталған.

Қазақ халқының тарихындағы бірнеше кез келген қаңтар қабылдамаларымен бірге жазу тілінің дамуы өте маңызды болған. Бұл жердегі кезеңдерде қазақ халқы арасында тарихи дерекқорларды бейнелей алатын адамдар болған. Тарихи дерекқорлар арқылы тарихи ақпаратты болаша алатын қазақ халқы, өз тарихын, тарихи оқиғаларды түсіну жолында болғысып келді. Бұл дерекқорлар арқылы қазақ халқының даму тарихы, жергілікті мерзімдері, саяси және әлеуметтік оқиғалары туралы ақпарат алу мүмкіндігі артты.

Қазақстан қоғамының дамуына әсер ететін жаңа тарихи белгілер, аймақтықты қалыптастыру, жергілікті саяси, іңкілаптық және көпшіліктік дерекқорларды толық ашу арқылы жазу өз жаңа деңгейге айналды. Бұл дерекқорлар жаңа тарихи санаттар, дайындық технологиялар, саяси және іңкілаптық жаңалықтарды алғаш рет пайдалану мүмкіндігін берді.

"Қазақ жазуының болашағы" дегенде адамдардың жазбаларының жоғары деңгейге өсуі мен қалыптастыруының күнделікті өмірде алғаш рет ортақтан осы кезеңге жетуі маңызды. Бұл арқылы қазақ халқының тарихындағы кез келген оқиғаларды, жетілуі керек мәселелерді, жаңа даму ретінде жергілікті жаңалықтарды жазу жолында көмек көрсету мүмкіндігі болады.

Салыстырма ретінде, "Қазақ жазуының болашағы" тақырыбы қазақ халқының тарихы мен күнделікті өмірінің белгілі мәнерінің ерекше элементі деп анықталуы мүмкін. Бұл ерекшелікті өмір жолында жазуның маңызды рөлін, жазу арқылы тарихты жасау, сақтау және адамдардың біріккенін пайдалану арқылы тарихи даму жолында алғаш рет ортақтан белгілеуге болатын механизмдерді талдайды.