Question

Наурызбай жырау өмір сүрген кездің ел билеу ісінің ерекшелігі қандай болды?​

Answer 1

Ответ:

Құттымбетұлы Наурызбай 1706 жылы Жетісу жерінде, Алатаудың баурайында дүниеге келген. Бұл кезде Ӏле, Талас, Алатау мен Қаратау аралығындағы қазақ пен қырғыз жоңғарларға тәуелді еді. Батырдың көзін ашқаннан естігені батырлар тұралы жырлар, аңыз әңгімелер болып, теңдессіз бай рухани ортада өсті. Екінші жағынан елге үстемдігін жүргізген басқыншы жаудың зорлығы мен зомбылығын да көрді. Мұның өзі жүрегінде оты бар жасты туған елін, атамекенін жаудан азат ету тұралы арманға жетеледі, батыр болуға құлшындырды. Наурызбай батырдың өмірі тұралы бүгінгі күнгі деректерде Шапырашты Наурызбай, Қаракерей Қабанбай, Қанжығалы Бөгенбай бабаларымыз Абылай хан айналасындағы бас батырлар қатарында бағаланады. Бұқар жырау осы үш тұлғаның жанындағы мынадай ірі батырларды атайды: Шақшақұлы Жәнібек, Сіргелі Қара Тілеуке, Қарақалпақ Қылышбек, Текеден шыққан Сатай мен Бөлек, Қаумен, Дәулет, Жәпек, Сеңкібай, Шойбек, Таңсыққожа, Мәмбет, Молдабай, Есенқұл және басқалар. Әдеби-тарихи деректер мен ел есінде сақталған аңыз-әңгімелер Наурызбай батырдың бүкіл халықтың ықыласына бөленіп, мақтанышқа айналуы 1727-1731 жылдардың шамасы екендігіне мензейді. Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қатарынан бірнеше рет қатты соққы беріп, ақыры үлкен жеңіске жетуі осы уақытқа сәйкес келеді. Алатау етегінде жоңғарлардың Шамалған, Қаскелең, Боралдай секілді атышулы батырлары өлім табатын сұрапыл шайқастарда Наурызбай бабамыз ересен ерлік көрсетеді.

Answer 2

Наурызбай Жолдасов (жырау) 1897 жылы Қазақстанда туғанды, 1917 жылы ашаршы болды. Ол мемлекеттік басқаруға қатысуға тура келмеген, бірақ әдебиетке, өмір сүру өмір сүрушілігіне арналған еңбек жасады. Наурызбай жырау өз еліндегі оқиғаларға, тұқымдас қызметкер болып өмір сүрді. Оның творчесі қазақ әдебиетінде алдын-ала маңызды рөл ойнады.

Оның ерекшелігінің бірі - оқиғаларға байланысты еңбек. Наурызбай жырау адамдар арасында әлеуетпен танылып, олардың мәселелеріне көмек көрсету үшін тырысқан. Олдың бастаған күнінен біреуі өзін өмір сүрген азаматтарға мадақтау жасады. Бұл жолдаулары адамдар арасындағы қатынасуларды жақсарту, бірлескендікке деген сенімділік сезімділігін арттыру арқылы атқарылады.

Екінші ерекшелік - оның әдеби творчесі. Наурызбай жырау ойлау, сырлау, тілді қолдану мәселелерінде көрсеткен сараптамалық. Ол жергілікті санатпен, өз өмірінің жасалатын оқиғаларын сипаттай алатын әдебиеттік құралдарды пайдалану арқылы көрсеткіштерін білдіреді.

Сонымен қатар, Наурызбай жырау жастар арасында тәрбие арқылы абайлану, милдетті мәселелерге қарсы тұру қабілетімен айырмашылық жасау, оқиғалардың белгілі көзқарасы болды.

Наурызбай Жолдасов жырау өзінің өмір сүрген кездігінде, таныс болған адамдардың басына көптеген түрде әдеби туындылар қалдырған және олардың өмір сүрушілігінің басқаруынан көптеген мәнін алуға болатын, өзіндік жетіспеушілігі мен туындылығы арқылы танылған.