Question

59. Берілген септіктердің сұрақтары мен жалғауларын салыстыр. Бұларды бір-бірінен қалай айыруға болатыны жөнінде қорытындыжаса.1. Б. с.: кімге? неге? қайда?2. Ж. с.: кімде? неде? қайда?-қа, -ке, -ға, -ге-да, -де, -та, -те​

Answer 1

1. Барыс септік: кімге? неге? қайда? - -қа, -ке, -ға, -ге
2. Жатыс септік: кімде? неде? қайда? - -да, -де, -та, -те​

Барыс септік  сөз бен сөзді байланыстырып, мекенді, бағытты, мақсатты, мезгілдік үғымдарды білдіреді. Мысалы: балапанға, мектепке, көшеге.

Жатыс септіктегі сөздер де етістіктен болған сөйлем мүшелерімен байланысып, мекендік, мезгілдік мағыналарды білдіреді.  Мысалы: балапанда, мектепте, көшеде.

Бұларды сұрақ қою арқылы, жалғаулары арқылы ажырата аламыз.

Answer 2

Берілген септіктердің сұрақтары мен жалғауларының бір-бірінен қалай айыруға болатынын салыстыру үшін:

1. Б. с. (бағытында кімге? неге? қайда?):
   • Мен кімге саламын?
   • Ол неге жұмыс істейді?
   • Сіз қайда барасыз?
2. Ж. с. (бағытында кімде? неде? қайда?):
   • Ол кімде жатады?
   • Сабақ неде өтеді?
   • Мен қайда бардымын?

Септіктерді айыруда қолданылатын артиктер жайында:

• -ға: сабаққа, кітапқа
• -да: мектепте, үйде
• -та: аудандарда, кітаптарда
• -де: орында, жерде
• -қа: оқуға, жазуға
• -ке: келуіге, жіберуіге

Бұл септіктер мен артиктерді пайдалану арқылы, кейбір сұрақтарды жасау және жауап беру мүмкіндігіне ие боласыз.