
Тоқта, бетам! Атаң келеді ертыңда! !Бур мойныңды қалжыраған қарт ұлга.Сенің себи сеттерii iң
мысқалынАйырбастап ала алмай үр аftli raТоқта, ботам!Атаң келеді артыңда!Жүзе күріп, күз кубіntаін сағымда,Жастық дейтін кестеменің шаll liнда,Өскен едік сенің анаl еlіеумізОсы қарттың мәпелеген багындаҚарттың бағын жайлайтынбыз иен тегін,Тыңдайтынбыз алуан алуан ертегін,Жинап алып жүрер еді жарықтықКүллі ауылдың елтеңі мен селтеңін,Ей, болашақ!Қарт келеді зиялы,Кейімесін ата Қыран ұялы.Сен сыйласаң сәби шақтың бір сәтін,Атаң саған ұзақ өмірін қияды,Ақылына айырбаста күлкіңді,Қайтесің сол күлкі дейтін шіркінді?!Бейқам күліп өспеген соң өз басым,Бос күлкіні ұнатпаймын бір түрлі...оқта, ботам!таң келеді артыңда,ария-шалқар даналығын ал, тыңда!енің сәби сәттеріңнің мысқалынйырбастап таба алмай жүр алтынға,қта, ботам! Атаң келеді артыңда!(М. Мақатаев)8) 《Оймоншақ》. Мәтін мазмұнын бір-бір сөйлемнен айтып шығыңжар. Алдыңғы айтқан баланың ойын келнсі сөйлеуші үзбей жалғастырын.

Ответы на вопрос

Ответ:
Өзі өскен ауылды немересіне үлгі қылып айтып отыр. Қарттық сондай кішіпейіл, мейірімді кісі екенін көркемдеп жеткізіп тұр.



"Оймоншақ" атындағы ұлттық әдеби туралы қайсарланған мазмұнын сізге түсіндірейім. Мазмұндағы сөйлемдерді бір-бірінен айырмаштырайын:
1. "Тоқта, бетам! Атаң келеді ертыңда!" - Бұл сөйлемде жазушы жақсылықпен жауап беруде. Оны сатыстыра отырып, басымын салуда жылжуына жатады.
2. "Бур мойныңды қалжыраған қарт ұлга." - Бұл сөйлемде жазушы мойның жалпығын қаратады және қарттың бір бөлігі бур мойнымен жақсы қалжырауға болатындығын айтуына жатады.
3. "Сенің себи сеттерiі iң мысқалын" - Бұл сөйлемде қатар сөздердің сөйлемдік тілдігін анықтайды және жазушынан кейінгі төменгі қатарды оқыту үшін айырбастап алатын сабақтарды сипаттайды.
4. "Айырбастап ала алмай үр aftli ra" - Бұл сөйлем кейімесін жазушыдың тыңдау жолымен жасалған өзін-өзі ақылдамасын алып қояды.
5. "Тоқта, ботам! Атаң келеді артыңда!" - Бұл сөйлемде басым түнге таңдау жоспарланған, атауын артыңда орындауына ойлауланып түсіндіреді.
6. "Жүзе күріп, күз кубіntаін сағымда" - Бұл сөйлемде жазушы жастық кестеменің қатарын жүзе күріп алуын тағамдап, күз кубінтасында сағымдауын сипаттайды.
7. "Жастық дейтін кестеменің шаll liнда" - Бұл сөйлемде жастық дейтін кестеменің көздеріндегі жаңбыр көрсеткен сипаттайтын.
8. "Өскен едік сенің анаl еlіеуміз" - Бұл сөйлемде жазушы анал еліеуінің сендерді өсіргенін сипаттайды.
9. "Осы қарттың мәпелеген багында" - Бұл сөйлемде қарттың багы қай жерде орналасқанын анықтайды.
10. "Қарттың бағын жайлайтынбыз иен тегін" - Бұл сөйлемде қарттың бағыны іенге беру тағы болмайтындығын айтып береді.
11. "Тыңдайтынбыз алуан алуан ертегін" - Бұл сөйлемде алуан алуанды жию керек болып табуларын сипаттайды.
12. "Жинап алып жүрер еді жарықтық" - Бұл сөйлемде күллі ауылдың елтеңі мен селтеңін ашуға болатын мақсаттық жетістіктерді сипаттайды.
13. "Ей, болашақ! Қарт келеді зиялы" - Бұл сөйлемде болашақты зиялы алуға болады және қарттың келіп тұруын қорғауға тапсырмайды.
14. "Кейімесін ата Қыран ұялы." - Бұл сөйлемде жазушы кейімесін баспа ұялыға алуын алуына тапсырмайды.
15. "Сен сыйласаң сәби шақтың бір сәтін" - Бұл сөй


Похожие вопросы
Топ вопросов за вчера в категории Қазақ тiлi
Последние заданные вопросы в категории Қазақ тiлi
-
Математика
-
Литература
-
Алгебра
-
Русский язык
-
Геометрия
-
Английский язык
-
Химия
-
Физика
-
Биология
-
Другие предметы
-
История
-
Обществознание
-
Окружающий мир
-
География
-
Українська мова
-
Информатика
-
Українська література
-
Қазақ тiлi
-
Экономика
-
Музыка
-
Право
-
Беларуская мова
-
Французский язык
-
Немецкий язык
-
МХК
-
ОБЖ
-
Психология
-
Физкультура и спорт
-
Астрономия
-
Кыргыз тили
-
Оʻzbek tili