Question

"Оғызнама" авторы кім? "Оғызнаманың" басты идеясы"Білмеймін", "Өзің жаз", "Түсіндіре алмаймын", "зааьдваь" және т.б. жауаптың керегі жоқ. Дұрыс жауап керек.​

Answer 1

Объяснение:

1) Оғызнаманың» түпнұсқасы, шамамен алғанда, IX-X ғасырларда жасалған болу керек. Бірақ олар біздің уақытымызға дейін сақталмаған. «Оғызнаманың» кейінірек шығарылған (немеее қайтадан жазылып алынған) екі түрлі нұсқасы бар. Бірі ұйғьгр алфавитімен, екіншісі араб әрпімен жазылған.   Оғыз  түрк  халықтарының аты аңызға айналып кеткен батыры, қол бастаушысы. Оғыз хан (немесе Оғыз қаған) – оғыз тайяалары мен руларының атасы. Бізге мәлім варианттардың бәрінде де Оғыздың өмірі мен әскери жорықтары, халық игілігі үшін сіңірген еңбектері мен қоғам кайраткері ретіндегі істері әңгімеленеді. Ұйғыр жазуымен берілген нұсқа 21 парақтан (42 беттен) 377 жолдан тұрады. Әр бетке 9 жолдан жазылған. Жазылған жері жөнінде Жетісу өңірін жайлаған ж дыбысымен сөйлейтін тайпалардың ортасы болу керек деген пікірлер де бар. «Оғызнаманың» транскрипцияланған тексі мен орысша аудармасын жасап, грамматикалық ерекшеліктерін сипаттап, түсініктемелерін жазған А.М.Щербак мұны XIII ғасырдың аяғы, XIV ғасырдың басында, Турпан аймағында, қарлұқ-ұйғыр тілінің ортаазиялық диалектісінде жазылған дейді (1959 ж.). Араб алфавитімен жазылған нұсқасының авторы – атақты Абулғазы бин Араб Мухаммедхан (1603-1664 жылы). Ол- Шыңғыс тұқымынан тараған, Шейбанидің (Жошының баласы) ұрпағы. Ол өзі – тарихта Хиуаның ханы, атақты әскери қолбасшы, әрі үлкен тарихшы ретінде мәлім болған.

2) Оғызнаманың» басты идеясы – бүкіл түркі елін бірлікке шақыру, достық пен адамгершілікке үндеу, сыртқы жауға қарсы күрес болып табылады. Елін, Отанын сүю, оны нығайту үшін жан аямау, халық бостандығы, бақыты үшін болған жорықтарды дәріптеу.

Answer 2

Оғызнама авторы кім деген сұраққа дұрыс жауап беру қиын, өйткені осы эпостық дастан алғаш ауызша туындап, бертін келе қағазға түсірілген. Оғызнаманың екі нұсқасы бар: бірі – көне ұйғыр әрпімен 13 – 14 ғасырларда көшірілген, Париждің Ұлттық кітапханасында сақтаулы. Екіншісі – араб әрпімен жазылған, тарихшы, Хиуа ханы Әбілғазы нұсқасы. Әбілғазы 1661 жылы «Шежіре-и тарахима» («Түрікмен шежіресі») және «Шежіре-и Түрк» («Түркі шежіресі») деп аталатын екі шығарма жазған. Осы шығармаларда Оғызнаманың мазмұнын қайта айтқан. Оғызнаманың басты идеясы - бүкіл түркі елін бірлікке шақыру, достық пен адамгершілікке үндеу, сыртқы жауға қарсы күресу болып табылады. Оғызнама түркі халықтарының ежелгі шежіресін, тарихын, әдет-ғұрпын, мәдениетін және қағанаттарының пайда болу тарихын баяндайды. Оғызнама тарихи әрі әдеби ескерткіш деп саналады.