Question

Қазақ даласында 8 ғасырдан бері пайдаланылған жазудың түрі?​

Answer 1

Ответ:

Түркі халықтарының тілі типа руна врове

Answer 2

Ответ:

Арабша жазудың түрі

8 ғасырдан бері

Answer 3

Қазақстанда 8 ғасырдан бері пайдаланылған жазудың түрі даму және өзгерулерге байланысты даму көзіні шетелдік әдебиетті қосу болмауы мүмкін. Бірақ, өзгеріс тарихында, бірнеше етекшілер мен кейбір технологияларды пайдалану арқылы Қазақстандагы жазу кезеңдері мен түрлері дамыды.

Бірінші бетте, 8-9 ғасырларда Түркістан жерінде Орта Жаңғар әскерінің шетелге кіргенуі жаттамалған жағдайда, қазақтың тарихы мен әдебиеті дамыды. Осы кезде қазақ әдебиетінде мақтайтын сымбаты, жинаулар, биографиялық сыйлықтар жазудың бірінші нысандары пайда болды. Ашық тарых жазбалары, басмалар, жинаулар мен мемуарлар бұл кезде пайдаланылды.

Басқа жағдайда, қазақ әдебиетінің дамуы 10-11 ғасырларда Хорезм шайқасының кезінде дамыды. Бұл кезде қазақ ұлттық жазушылары оңтүстік тау бөлігінде шетелдік әдебиетке кіргендері. Олардың жазуында орта жақ жаңғарлардың тарихы, әскери шығыс жақта қазақтардың көмекке көмілгендері, белгілі өзгерістерге байланысты сақтауларды жаттамау жаттығушы болды.

8 ғасырдан бастап, Қазақстанда жазу дамуының түрлері мен тұрақтары оның тарихы мен кеңейтілуіне байланысты бірнеше кезек өткізді. Бұл кезектердің бірі – Орта Жаңғар жақтарының ауруларындағы жазу, бірі – Түркістан жерінде дамып тұрып, Орта Жаңғар жақтарының аударылу жақсылықтарынан айырылған діндік мазмұнына байланысты жазу.

Осы кезде тарихи-жазба, хроникалар, жинаулар, мемуарлар мен поэмалар қазақ жазушыларының көптеген түрлерінде жазылды. Бұлар арасында Ойшы жасауи, Мәмбет жүсіп Қорған, Шертай, Жанбота туралы еңбекшілік жасаушылар тарихы мен түрлі салаларды өткізгендері.

Сонымен қатар, Қазақстан тарихы мен мәдениеті бойынша алғашқы жазу әдебиетінің туындауы мен дамуы 14-15 ғасырларда Күкітай ордасының таланты бекітілген кезінде жаттығушы қалады. Ол кезде Көже Жүсіп жангарасы, Шоқан Уәлиханов, Шериф Қайсенов мен басқа бірнеше мазмұнды әсерлерді жазуды таңдады.