Question

айтыс өнері сан ғасырды басынан өткерсе де тоқтатқан емес бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді Айтыс жанрының сан қырлы ерекшелігін талдап жазыңыз дамуына бүгінгі көрінісіне заманауи баға беріңіз​

Answer 1

Ответ:

Айтыс - халық мұрасы.

Қазақ халқының екі жүзге жуық салт – дәстүрі, сенім – ырымдары, ұлттық ойындары бар, олардың әрқайсысының тәрбиелік те, танымдық та маңызы зор. Осы ретте айтыстың алар орны ерекше.

Айтыс – қазақ халқының ертеден қалыптасқан жыр жарысының бір түрі. Айтысқа суырып салма ақындар мен көркем сөз шеберлері қатысады. Айтыста ел басқарып отырған басшылардың кемшіліктері, сондай – ақ өмірдегі келеңсіздіктер ашық айтылады. Айта кететін бір жайт, айтыс бүгінгі күнге дейін жетіп, тәрбиелік мәнін жоғалтпаған жыр жарысы. «Атамұра – асыл қазына» демекші, осындай салт – дәстүрімізді дәріптеп, одан әрі жалғастыру керек.

Өткен ғасырдың 80-ші жылдары ұмыт болып бара жатқан өнер халыққа қайта қызмет көрсете бастады. Жалпы, Тәуелсіздікті дайындаған айтыс өнері болды деп айтсақ артық емес. Сонау советтік дәуірде халықты оятып, рухын көтерді. Сөйтіп, 80-ші жылдары алысқа бармайды деген өнер ХХ ғасырда өз дамуын тапты. Сосын осыншама жылдар аралығында қайта жаңғырып, өнер ретінде өсті. Салыстырмалы түрде қарасақ, 80-жылдардағы айтыс пен қазіргі айтысты салыстыруға келмейді. Өйткені, қазір айтыстың көркемдік, интеллектуалдық деңгейі өсті. Айтыс өнерінің дәрежесі жазба поэзиямен бақталаса бастады. Айтысты көтеріп берген жекелеген азаматтар бар. Кешегі 80-ші жылдары Манап Көкенов, Қалихан Алтыбаев, Көкен Шәкиев, Тәушен Әбуова, Шынболат Ділдебаев деген сияқты ескінің көзін көрген ақындар болды. Енді солардың ізіне жастар ерді.

Ата дәстүрі бойынша әрбір ұрпақ қазақтың тарихын, салт-дәстүрін, әдет-ғұрыптарын, өсиет-өнегелерін өзіне үлгі-өнеге тұтуға тиіс. Бұл болашақ ұрпағынан зор үміт күтіп отырған халқымыз үшін маңызды. Біз өз ұрпағымызды білімді де тәрбиелі, өнегелі де ізетті, мейірімді әрі қайырымды, қонақжай етіп тәрбиелегіміз келсе, халықтық салт-дәстүрге ерекше мән беруіміз керек.

Answer 2

Айтыс жанрының саны ғасырды басынан өткерсе де, бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді. Айтыс жанрының бастапқы форматы сөйлемдер арқылы айтылған қысқа қазақша әндер болып табылады. Айтыс жанрының дамуына қарағанда, олардың заманауи бағасы да бар.

Айтыс жанрының санының өзгеруіне әрекеттесін қазіргі замандағы технологиялардың дамуы, интернеттің жетістіктері, социалды медианың өзгеруі, арнайы құрылғылардың жасалуы, адамдардың қызметкерлердің және қолданушылардың санының артуы, айтыс жанрының популярлығына әсер етеді.

Айтыс жанрының бірнеше түрі бар, міне, өзара қарым-қатынас жасауға негізделген айтыс, айтыс әндері, айтыс сөйлемдері, айтыс өлеңдері, айтыс қосымша әндері, айтыс өлеңдері, айтыс театры, айтыс киносы, айтыс кітаптары, айтыс ойындары және басқалар.

Айтыс жанрының санының өзгеруіне әрекеттесін қазіргі замандағы технологиялардың дамуы, интернеттің жетістіктері, социалды медианың өзгеруі, арнайы құрылғылардың жасалуы, адамдардың қызметкерлердің және қолданушылардың санының артуы, айтыс жанрының популярлығына әсер етеді.

Айтыс жанрының санының өзгеруіне әрекеттесін қазіргі замандағы технологиялардың дамуы, интернеттің жетістіктері, социалды медианың өзгеруі, арнайы құрылғылардың жасалуы, адамдардың қызметкерлердің және қолданушылардың санының артуы, айтыс жанрының популярлығына әсер етеді [[1]].

Айтыс жанрының өзара қарым-қатынас жасауға негізделген айтыс

Айтыс жанрының өзара қарым-қатынас жасауға негізделген айтыс жанрының саны ғасырды басынан өткерсе де, бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді. Бұл жанрда адамдар өзара қарым-қатынас жасау, сөйлемдермен жауап беру, өзара қарым-қатынас жасауға негізделген сөйлемдерді жазу, айтыс өлеңдерін ойлау және басқалардың айтыс сөйлемдеріне жауап беру мүмкіндігі бар.

Айтыс жанрының өзара қарым-қатынас жасауға негізделген айтыс жанрының саны ғасырды басынан өткерсе де, бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді [[2]].

Айтыс әндері

Айтыс жанрының бір түрі де айтыс әндері. Айтыс әндері сөздермен жазылған және олардың музыкалық мелодиясы бар. Айтыс әндерінің саны да ғасырды басынан өткерсе де, бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді. Айтыс әндерінің популярлығы, олардың сөздері мен музыкалық мелодиясының қысқа, қуатты және танымал болуына әсер етеді.

Айтыс сөйлемдері

Айтыс жанрының басқа бір түрі де айтыс сөйлемдері. Айтыс сөйлемдері сөздермен жазылған және олардың сөйлемдерінің мазмұны бар. Айтыс сөйлемдерінің саны да ғасырды басынан өткерсе де, бүгінгі күнге дейін жаңа қарқында өркендеп келеді. Айтыс сөйлемдерінің популярлығы, олардың сөйлемдеріні