Question

Жазылым 1-тапсырма. «Қазакстаннын ежелгi калалары такырыбында жазбаша матін курастырыныз. Мәтiн iшiнде то су же метафораны колданыныз. (70-80 соз) [6] срочно​

Answer 1

Ответ:

Қазақстанның ежелгі қалалары – жазба деректемелер мен археологиялық материалдар нәтижесінде анықталған байырғы қоныс орындары, қала жұрттары. 6 – 9 ғасырларда Оңтүстік Қазақстан мен Оңтүстік-Батыс Жетісуда қала мәдениеті жақсы дамыды. Саяси жағынан бұл аймақтар түрік әулеттеріне бағынды және реті бойынша Батыс Түрік, Түргеш, Қарлұқ қағандықтарының құрамына енді. Бұл кезеңде көшіп жүретін жер аумағы шектеліп, көш жолдары қалыптасты, тұрақты қыстаулар мен жайлаулар орнығып, егіншілік пайда болды, отырықшы кедейлер тобы бөлініп, жекелеген рулық топтар отырықшылыққа көшті. Мемлекеттік төрешілдік аппарат құрылып, ортақ тіл мен жазу қалыптасты, сауда және дипломаттық байланыстар дамыды. Осындай жағдайда әкімшілік және қолөнер, сауда, мәдениет орталығы ретінде қалалар салына бастады. Оңтүстік Қазақстандағы ең ірі қала Исфиджаб саналады. Ол 629 ж. Сюань-Цзянның жылнамасында “Ақ өзендегі қала” атымен алғаш аталады. Кейін Махмұт Қашқари Сайрам – ақ қаланың аты (әл-Мединат әл-Байда), ол Исфиджаб деп, кейде Сайрам деп те аталғанын жазады. Сайрамнан Шашқа баратын жол бойында 8 – 10 ғасырларда Газгирд (Қазығұрт) болған. Исфиджабтың шығыс жағында Шарап, Будухкет, Тамтаж, Абараж, Жувикат қ-лары мен елді мекендері орналасқан. Шарапқа – Төрткөл Балықшы, Будухкетке Қазатлық қалаларының жұрты сай келеді. Тамтаж, Абараж – керуен сарайлары іспетті. Арыстың төменгі ағысында орталығы Отырар қ. болған Фараб (Отырар) өңірі жатты. Отырар аты (Отырарбенд) 8 – 9 ғ-лардағы жазба деректерде аталады. Оның Фараб, Тарбанд секілді атаулары да бар. Отырардан төменірек Сырдария бойындағы Шауғар өңірінде сол аттас орталығы болған. Шауғар қаласы(соғды тілінен аударғанда “Қара тау”) Түркістанның оңтүстік-шығысында 8 км жерде орналасқан Шойтөбе қаласының орнында болған.

Answer 2

Қазақстанның ежелгі калалары көне кездесіп жатқан мекендердің тарихи дамуымен байланысты. Олардың бәрі де түбегей, адамдардың орналасқан жерінің бетек ерекшеліктерін анықтайды. Ағылшыннан «метафора» деп аталатын әрбір сөздік туындататын анализ қатынасты алмастырып, қазіргі кезде олардың сөйлеу туралы айтуымызды дұрыс көрсету арқылы өтінемін сенімдемеу. Мысалы, «тұрмысқа жасыру», «тіршіктің жеңісін тілеген» деген метафоралы сөздерді қолданып, ежелгі калалардың басшыларының көрмегін, жасаған іс-әрекеттерін, табылып жатқан заңдарды дұрыс және жариялау әдістерін анықтауға болады. Біздің ежелгі калаларымыз сүйіспендіктен, үйлесімдіктен, байланысты маңызды жерлерден өткен тағдырларымызды анықтауға дайын. Сол себепті қазақ халқының дамуы мен даму жолдарын артықшылықпен түсіндіруді сапалау үшін, ежелгі калалардың жазбаша материалы тығыздыруды қажет етеміз.