Question

Сөйлемге фонетикалық талдау жаса: Торы дөнен қос аяқтап шаба жөнелген. (С.Мұратбеков).

Answer 1

Ответ:

Сөйлемге фонетикалық талдау жасау:

Торы дөнен қос аяқтап шаба жөнелген.

(С.Мұратбеков).

Торы – 2 буын: то – ашық, ры – ашық.

Т - дауыссыз, қатаң;

О - дауысты, жуан, ашық, еріндік;  

Р – дауыссыз, үнді;  

Ы- дауысты, жуан, қысаң, езулік;

________

Сөзде 4 әріп, 4 дыбыс бар.

Дөнен – 2 буын: дө – ашық, нен – бітеу.

Д - дауыссыз, ұяң;

Ө - дауысты, жіңішке, ашық, еріндік;  

Н - дауыссыз, үнді;

Е – дауысты, жіңішке, ашық, езулік;

Н - дауыссыз, үнді.

________

Сөзде 5 әріп, 5 дыбыс бар.

Қос – 1 буын: бітеу.

Қ - дауыссыз, қатаң;

О - дауысты, жуан, ашық, еріндік;  

С - дауыссыз, қатаң.

________

Сөзде 3 әріп, 3 дыбыс бар.

Аяқтап – 3 буын: а – ашық, яқ – тұйық, тап – бітеу.  

А - дауысты, жуан, ашық, езулік;

Я – қосарлы дыбыс:

     - й - дауыссыз, үнді;

     -а - дауысты, жуан, ашық, езулік;

А - дауысты, жуан, ашық, езулік;

Қ - дауыссыз, қатаң;

Т - дауыссыз, қатаң;

А - дауысты, жуан, ашық, езулік;

П - дауыссыз, қатаң.

________

Сөзде 6 әріп, 7 дыбыс бар.

Шаба – 2 буын: ша — ашық, ба – ашық.

Ш – дауыссыз, қатаң;

А - дауысты, жуан, ашық, езулік;

Б – дауыссыз, ұяң;

А - дауысты, жуан, ашық, езулік;

________

Сөзде 4 әріп, 4 дыбыс бар.

Жөнелген- 3 буын: жө – ашық, нел – бітеу, ген – бітеу.

Ж - дауыссыз, ұяң;

Ө - дауысты, жіңішке, ашық, еріндік;

Н - дауыссыз, үнді;

Е – дауысты, жіңішке, ашық, езулік;

Л - дауыссыз, үнді;  

Г – дауыссыз, ұяң;

Е – дауысты, жіңішке, ашық, езулік;

Н - дауыссыз, үнді.

________

Сөзде 8 әріп, 8 дыбыс бар.

Answer 2

"Торы дөнен қос аяқтап шаба жөнелген" сөйлемінің фонетикалық талдауын жасайын деп отырмын.

Сөйлемнің фонетикалық талдауы:

[тө.рə дө.нен қос ай.əк.тап ʃа.ба жө.не́л.ген]

Бұл сөйлем көптеген тышқы жазушыларға сәйкес орындалған, сондықтан әдетте оның оң жақындағы жазушының аты болады. "Торы" сөзі "тор" дегенімен бірдей. "дөнен" сөзінде бірінші сыллабындағы "ө" қатары түннен басталатын әріпке тең. "қос" сөзінде бірінші сыллабындағы "о" әріпі ашық о-дын белгілейді. "аяқтап" сөзінде бірінші сыллабындағы "а" әріпі әріп тарту аудармасы мен "т" әріпі арасында ə (э) дыбысында оңай өтеді. "шаба" сөзінде "ш" әріпі ашық ш-дың белгісін көрсетеді. "жөнелген" сөзінде бірінші сыллабындағы "ө" әріпі басы түннен басталатын әріпке тең, ал соңындағы "ен" жатың сыллабында "й" әріпі дыбысында оңай өтеді.