Question

Рим империясы ыдырауының саяси себептерін анықтаңыз пжжж

Answer 1

Ответ:

IV ғасырда Рим империясы әлсірей бастады. Оның бірнеше себептері болды. Ең басты себеп - құлдар еңбегінің тиімсіздігі еді. Құлдар өнімді көп өндіруге мүдделі болмады. Еңбегіне ақы алмай, тек тамағы үшін ғана ауыр жұмыс істеуге мәжбүр болған құлдар қасақана еңбек құралдарын бүлдіріп, зиянкестік жасады, жұмыстан жиі бас тартты.

476 жылы құл иеленуші Батыс Рим империясының құлады. Оның құлауына ғұндардың себепкер болғаны белгілі. Осы ғұндардың кім болғанын, қайдан, қашан келгендерін тағы да естеріңе сала кетейік. Себебі олар түркі халықтарының арғы аталары деген пікір айтылып жүр. Қалай болғанда да олар бізге жақын халық болған.

Б.з.б. 50-жылдары Қытайдан жеңіліп, ғұндардың бір бөлігі Орал тауының оңтүстігіне коныс аударған. Ал IV ғасырдың 70-жылдары ғұндардың Батысқа қарай жаппай жөңкіле көшуі басталды. Олардың осы Батысқа қарай жылжуы тарихта «Халықтардың ұлы қоныс аударуы» деп аталды.

Ғұндар Еуропаға келіп, рулық қоғамда өмір сүріп жатқан Герман тайпаларын батысқа қарай ығыстырды. Осы ғұндардың Одоакр (Өдекер) деген батыры Герман тайпаларының әскерін басқаратын. Сол әскермен ол 476 жылы күл иеленуші Батыс Рим империясын басып алып, құлдықтың жойылғандығын жариялады.

Сөйтіп 476 жыл құл иеленуші қоғамның жойылып, феодалдық қоғамға көшу жылы деп саналады. Аттила (Еділ) басқарған ғұндардың 451 жылы Рим әскерін талқандады. Олар сол кездегі озық технологияның арқасында жеңді. Ол технология - ер-тоқымның үзеңгісі болатын. Ал рим әскері ол кезде үзеңгіні пайдалануға көшкен жоқ еді.

Answer 2

Рим Империясының жылдар бойынша ыдырауының саяси себептері көптеген болмақта. Бірақ біздің білімімізді қарастыру үшін кейбір негізгі себептерге назар аударалы:

1. Империяның жасалуы: Рим қалауымен бастаған жерге бірнеше этнос қошылған және олар арасында жылдам салынған саяси, әлеуметтік және ікономикалық ыдырау келісімдерге себеп болды.

2. Саяси кеңесшілік: Рим өз қаулысын бірлескен халықтарды қосу, саяси кеңесшілікке қатысты. Бұл да империяның әр түрлі этностарды біріктіру арқылы танымалы саяси желісін жасауға мүмкіндік берді.

3. Айдындық және арасындағы байланыс: Империя жерге бірнеше айдындықты қошты, ол жер аралығында ауқатпен жылдам айналды.

4. Қару және қорғау: Империяның жерге жылдам ауысу желісі аяқталған жерде қару және қорғау жүйесін іске асырды.

5. Әлеуметтік кеңесшілік: Римде әлеуметтік кеңесшілік кіші-мінезі кең әйелдерге де мүмкіндік берді.

6. Экономикалық факторлар: Ортақ пайдалану жолы арқылы империяның еңергетика, транспорт, технология және тиімді іс-шара құрылымы дамыған.

7. Саяси террор: Определенные императоры қару және қорғау жүйесінің қателіктерін, кездесулерді жасауларын қолдану арқылы жерге қарсы саяси террорды әзірледі.

8. Діндік кеңсесіздік: Римде даму жолындағы діндік кеңсесіздік, еркіндік және салтанаттық қару қайшылығының себептерін пайдалануда.

9. Елімдік ауруханалар: Римдің тарихында жерге тұрау қарыздары мен жерге тартылған ауруханалар кездесілді. Бұл да империяның ыдырғанын жасау мүмкіндігін арттырды.

10. Императорлар арасындагы күрес: Бірнеше императорлар арасындағы күрес жерге ыдырауға себеп болды. Олар арасында қарыздық, салтанаттық қару жайлы тұлғалардың күресі дамыған.

Сонымен қатар, Рим Империясының ыдырауының себептері кездесулердің жинағынан түзетілген болса, бұл салыстырудың бірден өте жеке жүйесі болса да, оны жасауға көмекші болады.