Question

Жер қыртысының кіштеріқалай аталады​

Answer 1

Ответ:

Жер қыртысы — литосфераның беткі бөлігін құрайтын, төменгі жапсары Мохоровичич деңгейімен шектелген Жердің ең үстіңгі қабығы. Жер қыртысы қалыңдығына, құрамына, құрылысына қарай құрлықтық және мұхиттық болып негізгі 2 типке бөлінеді. Құрлықтық жер қыртысының қалыңдығы тектоник. жағдайына байланысты 25 — 45 км-ден (платформаларда) 45 — 75 км-ге дейін (тау түзілу аймақтарында), ал мұхиттық жер қыртысының қалыңд. 5 км-ден (Солтүстік Мұзды мұхит) 10 — 12 км-ге дейін өзгереді. Жер қыртысы төмен қарай тығыздығы арта беретін жанартаутекті-шөгінді (тығызд. 1,8 — 2,5 г/см3), гранит — метаморфты (2,5 — 2,7 г/см3) және базальтты (2,7 — 3,0 г/см3) қабаттарға бөлінеді. Жер қыртысының жоғарғы бөлігі қатпарларға жиырылып, жарылымдармен қиылған және төм. сатыда метаморфталған шөгінді, терригенді және магмалық тау жыныстарынан құралған. Қалыңдығы платформаларда 1 — 2 км, терең ойыстарда 10 — 20 км жетеді. Шөгінді қабаттың астында салмағы жеңіл, гранит пен гнейстерден түзілген шөгінді қабаттың жыныстарымен алмасып отыратын гранит-метаморфты қабат орналасқан. Гранит қабатының қалыңд. жазықтар астында 15 — 20 км, тау жүйелері табанында 15 — 50 км-ге дейін. Мұхиттар түбінде граниттік қабат өте жұқа, не мүлде болмайды. Граниттік қабат Конрад бетімен шектеледі. Жер қыртысының ең төменгі бөлігінде базальт, габбро және күшті метаморфтануға (метаморфизмге) ұшыраған шөгінді жыныстардан құралған базальт қабаты

Answer 2

Жер қыртысын кіштеріп аталау үшін қолданылатын көптеген атаулар бар. Оның аты оңай келесі жасалатын мәліметтерді көрсету үшін керек. Аталатын атаулардың бірі - "қыртыс" (earthquake) деп аталады. Қазір танымалы атауларды қарауымызды сізге көмек көрсете аламыз:

1. Заулап: Біздің мемлекеттік тілімізде қыртыс тілінде "заулап" деп аталады.

2. Жер шеттері: Олар "ер тезділі" немесе "жер тезділі" деген аталуы мүмкін.

3. Тармақтап: Тармақтап жер қыртысын аталау үшін пайда болатын бір тұтында жасалатын атау болуы мүмкін.

Жер қыртысы жер жүзінде пайда болатын жаралар мен тұмпаралардан кейін жасалатын күрделі екі жер қуттың жиынтықты ауыстыру жолымен шеттеулерді жою кезінде көптеген алған әдістерді пайдаланады. Толық атаулар мемлекетіміздің тілінде көрсетілген атаулар болады.